مقابله با "تهدیدات نرم"؛ ماموریت راهبردی"بسیج"

 

 *یدالله جوانی

بسیج صرفا یک نیروی نظامی یا شبه نظامی فقط برای جنگ یا برقراری امنیت و مقابله با ناآرامی ها و ناامنی ها نیست. در اندیشه حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری یکی از کارکردهای بسیج،کارکرد فرهنگی آن با تکیه بر قدرت نرم است.

سردار سرلشکر جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هفته گذشته در مراسم گردهمایی پنج هزار نفر از فرماندهان منتخب واحدها و پایگاه های مقاومت بسیج تهران بزرگ از تدبیر مقام معظم رهبری خبر دادند که براساس این تدبیر، مقابله با تهدیدات نرم و عمق بخشی داخلی به رده های مختلف بسیج واگذار می شود.

در راستای سخنان فرمانده کل سپاه دو سوال اصلی مطرح است که باید برای فهم این مأموریت، پاسخ روشن به آنها داده شود. 1- تهدید نرم چیست و چرا در دهه چهارم انقلاب اسلامی ، جمهوری اسلامی با تهدید نرم مواجه است؟ 2- دلیل واگذاری این مأموریت به بسیج چیست؟ در این یادداشت به اجمال به پاسخ این دو سوال می پردازیم.

الف- پاسخ سوال اول

تهدید از نظر لغوی به معنای ترساندن و در اصطلاح به هر گونه نیت، قصد و اقدامی که ثبات و امنیت یک سازمان یا کشور را به خطر اندازد گفته می شود. تهدید نرم یکی از انواع سه گانه تهدید ( سخت، نیمه سخت و نرم) می باشد. در تهدید نرم ، عامل تهدید از ابزار فرهنگی و با هدف تأثیرگذاری بر ذهن ها و باورها استفاده می کند. در تهدید نرم از قدرت نرم استفاده می شود و قدرت نرم، قدرتی است که عامل آن می تواند بر اراده دیگران از طریق جلب نظر و متقاعد ساختن جهت پذیرش مطلبی بدون استفاده از زور و اجبار تأثیربگذارد. ساز و کارها، منابع و ابزار تهدید نرم، ارتباط مستقیم با ماهیت و چگونگی قدرت نرم دارد. کاربرد قدرت نرم، تأثیرگذاری بر ذهن ها با هدف تغییر و شکل دهی به ذهنیت های جدید می باشد. «متقاعدسازی»، « قانع کردن» ، «جلب نظر» ، «تغییر ذائقه ها» و سرانجام ، «تغییر رفتارها» هدف نهایی در بکارگیری قدرت نرم در عرصه تهدید نرم است. صاحب قدرت نرم با استفاده از ارتباطات، اطلاعات، انفورماتیک ، اینترنت ، ماهواره ها ، مطبوعات، امواج رادیویی و تلویزیونی به دنبال متقاعدسازی و تغییر نگرش رقیب، مخاطب و در واقع دشمن خود می باشد.

دشمنان انقلاب اسلامی ، طی 30 سال گذشته از انواع تهدیدها علیه انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی استفاده کرده و کاملا ناکام مانده و شکست خوردند. اکنون انقلاب اسلامی ابعاد جهانی پیدا کرده و جمهوری اسلامی از آن چنان قدرت و استحکامی برخوردار شده که دشمنان به این جمع بندی رسیده اند که دیگر تهدید سخت و نیمه سخت علیه ایران اسلامی و انقلاب اسلامی کارساز نخواهد بود. برهمین اساس دشمنان در دهه چهارم برای کنترل جمهوری اسلامی و تغییر رفتار آن برروی تهدید نرم تمرکز پیدا خواهند کرد. شکل گیری ناتوی فرهنگی از سوی غرب و نظام سلطه علیه انقلاب اسلامی با همین هدف انجام گرفته است. اهداف دشمنان در ناتوی فرهنگی را می توان در محورهای زیر خلاصه کرد:

1- مرعوب سازی ملت ایران و تضعیف روحیه مقاومت و پایداری

2- القای روحیه یأس و ناامیدی

3- اسلام هراسی، ایران هراسی و شیعه هراسی

4- ترویج و رشد اباحه گری، بی بندوباری اخلاقی و اصالت دادن به لذت جویی مادی

5- ترویج سکولاریسم، دمکراسی و ارزش های لیبرال دمکراسی غربی

6- مقابله با فرهنگ دینی و مذهبی

7- پایمال کردن روحیه حماسی، فرهنگ ایثار و شهادت طلبی

8- عرفی سازی حکومت و ترویج پلورالیسم دینی

9- تشدید اختلافات قومی و مذهبی

01- سلب اعتماد مردم از نظام و مسئولان

دشمنان برای رسیدن به اهداف مذکور از تمامی ابزارهای در اختیار که ماهیت قدرت نرم را دارد استفاده می کنند بنابراین خطر تهدید نرم در دهه چهارم را باید جدی گرفت و درصدد مقابله با آن برآمد.ب- پاسخ سوال دوم

چرا این مأموریت به بسیج داده شده است؟

فلسفه وجودی سپاه و در واقع رسالت این سازمان انقلابی، دفاع و پاسداری از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن در برابر تمامی انواع تهدیدات است. بنابراین هنگامی که انقلاب اسلامی با تهدید نرم مواجه می شود، وظیفه سپاه دفاع از انقلاب اسلامی در برابر این نوع تهدید است. واگذاری این مأموریت در سازمان سپاه به بسیج به خاطر ماهیت بسیج و قابلیت های آن می باشد. بسیج در واقع یک نیروی استراتژیک و منحصر به فردی است که این قابلیت را دارد که متناسب با هر شرایطی سازمان لازم را پیدا کرده و با در اختیار گرفتن ساز و کارهای لازم ، مأموریت و وظایف محوله را به خوبی انجام دهد. بسیج صرفا یک نیروی نظامی یا شبه نظامی فقط برای جنگ یا برقراری امنیت و مقابله با ناآرامی ها و ناامنی ها نیست. در اندیشه حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری یکی از کارکردهای بسیج در شرایطی که لازم باشد، کارکرد نظامی و امنیتی خواهد بود و کارکرد فرهنگی آن با تکیه بر قدرت نرم در واقع می تواند به عنوان کارکرد اصلی بسیج مورد توجه باشد. با مروری کوتاه و اجمالی بر آرا و اندیشه های بنیانگذار جمهوری اسلامی و موسس اصلی بسیج، می توان کار ویژه های زیر را برای بسیج از منظر آن عزیز سفر کرده در محورهای زیر خلاصه کرد:

- ترویج اسلام ناب محمدی (ص) و تلاش برای زنده و پویا نگهداشتن آن

- ترویج شعائر دین مقدس اسلام

- دفاع از ارزش های الهی و اسلامی

- دفاع از نظام جمهوری اسلامی و فداکاری در راه آن و مقابله با هر توطئه ای علیه نظام اسلامی

- دفاع از استقلال و تمامیت ارضی ایران

- دفاع از عزت ملی و تلاش برای ایران اسلامی.

- مبارزه با استکبار، ظلم و ستم

- مبارزه با بی عدالتی و تلاش برای استقرار عدالت در ایران و جهان.

- امر به معروف و نهی از منکر

- حمایت از مظلومین ، محرومین ومستضعفین و کمک به دولت اسلامی برای رفع فقر و محرومیت

- تلاش برای سازندگی و پیشرفت کشور در تمامی عرصه ها

- همکاری با دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی کشور برای خنثی سازی توطئه ها و برقراری امنیت پایدار و مردمی

تأمل در محورهای مذکور نشان می دهد که حقیقتا بسیج یک نیروی منحصر به فرد و در واقع نیروی اصلی برای تمامی صحنه ها جهت پیشبرد آرمان های انقلاب اسلامی و دفاع از جمهوری اسلامی می باشد. به همین دلیل حضرت امام (ره) از بسیج به عنوان لشکر مخلص خدا، مدرسه عشق، شجره طیبه و میقات پابرهنگان یاد فرمودند. با توجه به همین ویژگی های خاص بسیج، در دهه چهارم انقلاب اسلامی که جمهوری اسلامی با تهدید نرم دشمنان مواجه است، با تدبیر فرماندهی معظم کل قوا، مأموریت مقابله با تهدید نرم به بسیج واگذار شده است.

بنابراین ضروری است که برای استفاده از ظرفیت ها و توانمندی های بالقوه و بالفعل بسیج به منزله یک نیروی پایان ناپذیر مردمی در راستای مقابله با تهدیدات نرم در دهه چهارم انقلاب اسلامی، راهبردهای دشمنان در تهدیدنرم شناسایی و متناسب با آن راهبردهای مقابله تدوین گردد. اگر عمده راهبردهای دشمنان در تهدید نرم را تخریب بنیان های فکری و اعتقادی مردم، ایجاد گسل های قومی و مذهبی ، ایجاد یأس و ناامیدی ، سیاه نمایی و القای ناکارآمدی نظام دینی، القای حاکمیت دوگانه، تحریک برای نافرمانی مدنی و ترویج اندیشه های لیبرالی بدانیم، سه راهبرد عمده را می توان در بسیج برای مقابله با این راهبردها در نظر گرفت:

1- راهبرد افشای تهدید نرم ، ناتوی فرهنگی و ساز و کارها و عوامل آن در سطح جامعه برای تمامی اقشار

2- راهبرد کمک و تقویت دستگاه های فرهنگی، اطلاعاتی و امنیتی برای شناسایی و مقابله با عوامل ناتوی فرهنگی

3- راهبرد تقویت ایمان و باورهای دینی در سطح جامعه

4- راهبرد تولید محصولات فرهنگی برای مقابله با تهدید نرم