ناتوی فرهنگی: پروژه یا پروسه

 

 * رشید جعفرپور

آمریکائیها در مقابل پیمان ناتو در اروپا با عنوان مقابله با شوروی سابق یک مجموعه ی مقتدر نظامی به وجود آوردند. اما برای سرکوبی هم صدای معارض با خودشان در منطقه خاورمیانه و آسیا و غیره از آن استفاده می کردند. حالا یک "ناتوی فرهنگی" هم به وجود آورده اند.این بسیار خطرناک است

آمریکائیها در مقابل پیمان ناتو در اروپا با عنوان مقابله با شوروی سابق یک مجموعه ی مقتدر نظامی به وجود آوردند. اما برای سرکوبی هم صدای معارض با خودشان در منطقه خاورمیانه و آسیا و غیره از آن استفاده می کردند. حالا یک "ناتوی فرهنگی" هم به وجود آورده اند.این بسیار خطرناک است
این روند رو به تشدید، روندی است که از "تهاجم فرهنگی" شروع شده و تا به "ناتوی فرهنگی" کشیده شده است و در حال گسترده‌تر و پیچیده‌تر شدن است و اگر در تهاجم فرهنگی یک حرکت آرام را مشاهده می‌کردیم در ناتوی فرهنگی یک حرکت برنامه‌دار و هدف‌دار و در حجم گسترده شاهد هستیم.

یکی از دغدغه های اصلی هر نظامی "انسجام" آن است و انسجام زمانی حاصل می شود که آرمان نظام از تهدیدات داخلی و خارجی در امان باشند و مخصوصا امنیت فرهنگی برای نسل جوان – که در معرض تهدیدات فرهنگی قرار دارند – فراهم باشد. نسل جوان به طور اخص و کل ملت ایران اسلامی به طور اعم بواسطه پیروزی انقلاب اسلامی و افتخارآفرینی هایشان در هشت سال دفاع مقدس و ایستادگی در مقابل ظلم و استکبار جهانی و تلاش برای خودکفایی در همه زمینه ها، در معرض تهدیدات مختلف از طرف زورگویان عالم قرار گرفته اند و دشمن در جبهه های مختلف نظامی – سیاسی و فرهنگی و ... علیه آن ها اقدام می نماید. بدلیل عدم موفقیت دشمن در جبهه های نظامی – سیاسی تلاش می کند که از طریق فرهنگی به استحاله فرهنگی جامعه اسلامی ایران بپردازد. به خصوص در سالهای اخیر که دانشمندان جوان ایرانی در زمینه های علمی و فرهنگی به ویژه هسته ای توفیقات روزافزونی کسب کرده اند دشمن با استفاده از ابزار مختلف فرهنگی به مبارزه با این جوانان غیور پرداخته است و در این زمینه دولتهای متخاصم نیز بودجه لازم را فراهم کرده اند.

در این راستا رهبری معظم انقلاب نیز با درایت به این تهدید اساسی، بی پرده و در سالیان متمادی و به مناسبت های مختلف به این مهم گوشزد کرده اند.

ایشان تهدیدات فرهنگی را در چند مرحله بیان کرده اند. ایشان این روند را با تعبیرات مختلف "تهاجم فرهنگی"، "شبیخون فرهنگی" و نهایتا "ناتوی فرهنگی" بیان داشته است و برای مقابله با این روند لزوم "مهندسی فرهنگی" در برنامه های کشور را نیز مطرح می نمایند.

ایشان سال 1370 در دیدار اعضای شورای انقلاب فرهنگی بحث تهاجم فرهنگی را گوشزد می نماید "امروز آرایش تهاجم فرهنگی بسیار خطرناکی علیه انقلاب به وضوح مشاهده می شود زیرا جهان اسلام بیدار و هوشیار شده است. از این رو تهاجم فرهنگی دشمن با گذشته تفاوت بسیار دارد و شکل جدیدی پیدا کرده است و برای مقابله با آن باید با شناخت و آگاهی کامل عمل کنیم." (1)

در سالیان متمادی نیز به این مهم پرداخته اند. ایشان در دیدار نویسندگان و صاحبنظران و کارکنان رسانه های گروهی عنوان کردند که "اکنون دشمن در سطح وسیعی ابزارهای متعدد خود را در تهاجم به بنیانهای فرهنگی و اعتقادی ملت ایران به کار گرفته است و تحقیر جریان ادب، هنر و فرهنگ انقلابی در کشور و در نتیجه ی آن انزوای عناصر فرهنگی، ادیب و هنرمند و نیز منحرف کردن جوانان مومن از پایبندی متعصبانه به ایمان و اعتقادات خود یکی از اهداف مهم تهاجم فرهنگی است."(2)

ایشان در فرمایشات بعدی خود این روند تهاجم فرهنگی دشمن را به "شبیخون فرهنگی" تشبیه کرده اند و لزوم توجه و مقابله با آن را نیز گوشزد کرده اند.

ایشان در دیدار فرماندهان گردانهای عاشورای بسیج سراسر کشور بیان می دارند: "کاری که دشمن از لحاظ فرهنگی انجام می دهد یک شبیخون، غارت و قتل عام فرهنگی است."(3)

شبیخون فرهنگی روندی تندتر و بنیانی تری است که استقلال فرهنگی یک کشور را هدف قرار می دهد. ایشان در دیدار فرهنگیان و کارگران در روز معلم سال 1373 عنوان می کنند "مبارزه برای استقلال فرهنگی از همه ی انواع استقلال ها سخت تر است، من یک وقت گفتم دشمنان "شبیخون فرهنگی" می زنند. این ادعا راست است و خدا می داند که راست است – بعضی نمی بینند و صحنه را نمی بینند." (4)

تذکر ایشان به تهدیدات فرهنگی تا حدی جدی می شود که بحث "ناتوی فرهنگی" دشمن را مطرح می کنند. ناتوی فرهنگی یک حرکت برنامه ریز و ریشه ای است که ماهیت آن مبارزه با اصل نظام و اعتقاد نسل جوان ماست. ایشان در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاههای استان سمنان اظهار می دارند که دشمن برای مقابله با مسلمانان "ناتوی فرهنگی" تشکیل داده اند. "آمریکائیها در مقابل پیمان ناتو در اروپا با عنوان مقابله با شوروی سابق یک مجموعه ی مقتدر نظامی به وجود آوردند. اما برای سرکوبی هم صدای معارض با خودشان در منطقه خاورمیانه و آسیا و غیره از آن استفاده می کردند. حالا یک "ناتوی فرهنگی" هم به وجود آورده اند. این بسیار خطرناک است." (5) همچنین در جمع دانشگاهیان سمنان اظهار می دارند "باندهای بین المللی زر و زور که برای تسلط بر منافع ملت ها، سازمانهای ناتو تشکیل داده بودند اکنون برای نابودی هویت ملی جوامع بشری و تحقق بیشتر اهدافشان در پی تشکیل "ناتوی فرهنگی" هستند تا با استفاده از امکانات زنجیره ای متنوع و بسیار گسترده رسانه ای سر رشته تحولات سیاسی – اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشورها و ملت ها را به دست بگیرند که باید هوشیارانه این مسأله را زیر نظر داشت." (6)

آنچه مسلم است این است که این روند رو به تشدید، روندی است که از "تهاجم فرهنگی" شروع شده و تا به "ناتوی فرهنگی" کشیده شده است و در حال گسترده تر و پیچیده تر شدن است و اگر در تهاجم فرهنگی یک حرکت آرام را مشاهده می کردیم در ناتوی فرهنگی یک حرکت برنامه دار و هدف دار و در حجم گسترده شاهد هستیم. لذا برای مقابله با این جریان فرهنگی لازم است که یک آمادگی داخلی صورت گیرد لذا ایشان بحث "مهندسی فرهنگی" را در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در این راستا مطرح می کنند "این شوار باید ضمن ارائه نقشه مهندسی فرهنگی کشور به همراه راه کارهای اجرایی تحقق مصوبات را تا آخرین مرحله دنبال نماید و فلسفه حضور روسای قوا و برخی وزرا و روسای سازمانها نیز به همین منظور است." (7)

در مهندسی فرهنگی کشور ابتدا باید تهدیدات فرهنگی، ظرفیت های فرهنگی موجود داخلی و ابزارهای مقابله فرهنگی شناخته شود و بر اساس توانایی ها برنامه ریزی کرد.

حرکت های فرهنگی دشمن برای مقابله با ایران اسلامی برنامه های مشخصی دارد اما شناخت دشمن در تهاجم فرهنگی کار مشکلی است. آنها به دنبال نقاط آسیب پذیر فرهنگی ما حساس می شوند و در آن زمینه برنامه ریزی می کنند. به نظر می رسد آنها به دنبال نسل جوان و نوجوان ما هستند که بتوانند از آسیب پذیری آنها سوءاستفاده کنند. شیوه های متعددی را نیز استفاده می کنند:

1-سست کردن پایه های ایمان جوانان نسبت به دین و اعتقادات مذهبی.

2-سوق دادن جوانان به سمت فساد و ابتذال، شهوت رانی، میگساری، اعتیاد.

3-توجه نکردن به ارزش های اسلام و دفاع مقدس.

4-عدم توجه به آثار و فرآورده های هنری و ادبی جوانان متعهد.

5-تحقیر و منزوی کردن جریان ادب، هنر و فرهنگ اسلامی.

6-اتهام ضدیت نظام جمهوری اسلامی ایران با مفاهیم جدید.

7-اتهام نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران.

8-رواج اباحی گرای، عرفی اندیشی، دنیاگرایی، لذت محوری و بشر مداری و....

9-الگوسازی نامناسب برای جوانان و رواج الگوهای غربی مثل عروسک باربی برای کودکان و داستان هری پاتر برای نوجوانان و ...

10-رواج مصرف گرایی و مدگرایی به عنوان الگوی مناسب زندگی جدید.

11-تبلیغ روحیه ناتوانی و ضعف در نسل جوان و عدم خودباوری در آنها.

12-تبلیغ درونگرایی و معنویت فردگرایانه و بودیسم به جای اسلام اصیل.
13-راه انداختن رادیوها و رسانه های مختلف فرهنگی علیه نظام.

14-توزیع فیلم ها و سی دی های مختلف و سایت های مبتذل.

15-تبلیغ نامناسب استفاده از رسانه های جدید اینترنت، سیستم SMS و ....

16-تولید فیلم های نامناسب و توزیع در بین مردم.

17-شکل دادن انقلاب های رنگی.

18-تغییر در پوشش اسلامی.

19-چاپ و نشر کتاب علیه اسلام و شخصیت های اسلامی.

با نگاهی به جریان فرهنگی که علیه ما انجام شود، درمی یابیم که شکل کار فرهنگی است که استقلال فرهنگی ما را هدف قرار داده است و ماهیت آن برنامه دار است و علیرغم برنامه نظامی که پرسرو صداست حرکتی خزنده، آرام و بی سر و صداست. ابزار آن رسانه ای است و از رسانه های مختلف اینترنت، ماهواره، ویدئو، رادیو و ... بهره می گیرد. گروه هدف آن بیشتر گروه های جوانان، نوجوانان و کودکان است و هدف آن سست کردن پایه های اعتقادی این نسل است و برای رسیدن به این هدف دنبال خلأها هستند. خلأهایی که برنامه های فرهنگی نهادهای فرهنگی ما برای نسل جدید نتوانستند پر کنند.

راه کارهای مقابله با این حرکت چند مرحله را شامل می شود. مرحله اول شناخت و آشنایی کامل به این حرکت است. برخی هنوز به این جریان اعتقادی ندارند اما آنچه که واقع شده است و رهبری معظم نیز به آن تذکر داده اند وجود و تشدید این جریان است. این جریان از حالت تهاجم به یک حرکت برنامه ریزی شده "ناتویی" تبدیل شده است.

این جریان در خارج از کشور شکل گرفته و متأسفانه برخی از جریان های فرهنگی داخل کشور نیز به آن دامن می زنند. مرحله دوم ارزیابی آن است. گروهی از متخصصان حوزه فرهنگ با اعتقاد کامل به مبانی دینی نظام، باید این حرکت ها را رصد کنند و نقاط تهدید آن را شناسایی کنند و آسیب های داخلی فرهنگی ما را نیز شناسایی کنند.

مرحله سوم، شناخت ظرفیت های فرهنگی ماست. باید تلاش کنیم که ظرفیت های فرهنگی ما که بسیار غنی است و از سرچشمه های مذهبی و ملی غنی نیز برخوردار است شناسایی کنیم و برای متبلور کردن آنها در عرصه عمل تلاش کنیم.

مرحله چهارم، بررسی راهکارهای مقابله با فرهنگ وارداتی که قصد تخطئه و کم رنگ کردن و براندازی مبانی فرهنگی بومی ما را دارند. در این مرحله باید تلاش کنیم خلأهای فرهنگی نسل جدید شناخته شود و برای جلوگیری از آسیب پذیری آن برنامه ریزی فرهنگی کنیم. در این مرحله باید در برنامه های فرهنگی تربیتی نهادهایی مثل آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزشی عالی و ... غیره دقت لازم صورت گیرد و متناسب با شرایط جدید جهانی برنامه ریزی صورت گیرد.

در این راستا به نهادهای تأثیرگذاری چون صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی و مطبوعات و رسانه ها باید توجه ویژه ای گردد و همچنین مساجد به عنوان اصیل ترین نهاد تأثیرگذار باید در حفظ عناصر فرهنگی و تقویت مبانی دینی و ارزشهای اسلامی وارد عمل شود و تا آنجا که می توانند در جوانان و نسل جدید ما "مصونیت فرهنگی" ایجاد کنند و آسیب پذیری آنها را کم تر کنند.

اینکه آیا چنین حرکتی در مقابل تهاجم فرهنگی غرب کاری شدنی است را میتوان با مراجعه به تاریخ پاسخ گفت. فرهنگ اسلامی از آغاز شکل گیری آن تحت فشار و تهاجم فرهنگ های دیگر بوده است. از صدر اسلام این تهاجمات علیه اسلام و فرهنگ اسلامی بوده است. در عصر استعمار این تهاجمات به صورت برنامه ریزی شده انجام می شد، در عصر تجدد به شکل جریانات روشنفکری علیه اسلام و فرهنگ اسلامی صورت می گرفت. در عصر حاضر با تعابیر مختلف "عصر اطلاعات"، "عصر جهانی شدن"، "عصر با تجدد"، "عصر پست مدرن" نیز این جریان حضور دارد و تخصصی تر نیز شده است و با شکل گیری انقلاب اسلامی ایران و تداوم آن، جریان فرهنگی نیز تشدید یافته است. اما می توان با برنامه ریزی صحیح و شناخت صحیح ظرفیت ها و اعتقاد راسخ با این جریان مقابله کرد. چنان که خداوند نیز وعده حفظ منبع اصلی فرهنگ اسلامی را نیز خودش بیان فرموده است: "انا نزلنا الذکر و انا نحن لحافظون".

والعاقبه للمتقین

*مدیر بخش ادبیات مرکز اسناد انقلاب اسلامی

ارجاعات:

1 . دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی با مقام معظم رهبری 20/9/1370.

2 . دیدار نویسندگان و صاحبنظران و کارکنان رسانه های گروهی با مقام معظم رهبری 21/5/1371.

3 . دیدار فرماندهان گردانهای عاشورای بسیج سراسر کشور با مقام معظم رهبری 24/4/1371.

4 . دیدار فرهنگیان و کارگران در روز معلم با مقام معظم رهبری 11/2/1373.

5 . دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه های استان سمنان با مقام معظم رهبری 18/8/1385.

6 . مقام معظم رهبری در جمع دانشگاهیان سمنان 18/8/1385.

7 . دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی با مقام معظم رهبری 13/10/1384. مشروح این دیدارها از سایت دفتر رهبری اخذ شده است.
........................................................................
منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد